แผนยุทธศาสตร์เพื่อการพัฒนาการท่องเที่ยวแบบบูรณาการอย่างยั่งยืนในจังหวัดชลบุรี

Abstract

การวิจัยครั้งนี้มีความมุ่งหมาย เพื่อศึกษาศักยภาพของการพัฒนาการท่องเที่ยวแบบบูรณาการอย่างยั่งยืนในจังหวัดชลบุรี เพื่อนำไปสู่การวางแผนยุทธศาสตร์ เพื่อการพัฒนาการท่องเที่ยวแบบบูรณาการอย่างยั่งยืนจังหวัดชลบุรี และนำแผนยุทธศาสตร์ไปดำเนินการโครงการนำร่องในชุมชนที่เป็นกรณีศึกษา และทำการประเมินผลการดำเนินงานกลุ่มตัวอย่างของการวิจัย ประกอบด้วย กลุ่มประชากร 4 กลุ่ม คือ ภาครัฐ ภาคเอกชน ประชาชน และนักท่องเที่ยวในจังหวัดชลบุรี รวม 400 คน ผู้วิจัยได้ดำเนินการวิจัย โดยใช้วิธีวิจัยทั้งเชิงคุณภาพและเชิงปริมาณ (Mixed research methods) วิธีการวิจัยเชิงคุณภาพจากการสนทนากลุ่ม และแบบสัมภาษณ์เชิงลึก การวิเคราะห์จุดแข็ง จุดอ่อน โอกาส และอุปสรรค (SWOT analysis) โดยกระบวนการวางแผนแบบมีส่วนร่วม (Participatory action research: PAR) การตรวจสอบข้อมูลแบบสามเส้า มีการวิเคราะห์ข้อมูลโดยวิเคราะห์เชิงเนื้อหา และวิธีการวิจัยเชิงปริมาณ โดยการวิเคราะห์ข้อมูลทางสถิติ คือ การหาค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย และค่าเบี่ยงเบนมาตรฐาน ผลการวิจัยพบว่า จังหวัดชลบุรีมีศักยภาพด้านทรัพยากรทางธรรมชาติ ด้านบริการ ด้านกิจกรรมการเรียนรู้ และการปลูกจิตสำนึก ด้านการมีส่วนร่วมของชุมชน นักท่องเที่ยว และผู้มีส่วนเกี่ยวข้อง ด้านการจัดการทรัพยากรอย่างยั่งยืน แผนยุทธศาสตร์เพื่อการพัฒนาการท่องเที่ยวแบบบูรณาการอย่างยั่งยืนในจังหวัดชลบุรี มีวิสัยทัศน์ คือ จังหวัดชลบุรีจะพัฒนาเป็นการท่องเที่ยว เพื่อสร้างแบรนด์ท่องเที่ยวแดนทะเลตะวันออก เป็นศูนย์กลางการท่องเที่ยวทางทะเลที่มีมาตรฐานระดับโลก เพื่ออนุรักษ์สิ่งแวดล้อมอย่างยั่งยืน พัฒนาการท่องเที่ยวด้านการบันเทิง เพื่อพัฒนาเศรษฐกิจท้องถิ่น และกระจายรายได้สู่ชุมชน พัฒนาการท่องเที่ยวด้านศาสนา เพื่ออนุรักษ์วัฒนธรรมและพัฒนาจิตใจ และพัฒนาการท่องเที่ยวด้านสังคม เพื่อบูรณาการชุมชนอย่างยั่งยืน จังหวัดชลบุรีมียุทธศาสตร์และกลยุทธ์เพื่อบรรลุวิสัยทัศน์ คือ ยุทธศาสตร์การพัฒนาการท่องเที่ยว เพื่ออนุรักษ์สิ่งแวดล้อมอย่างยั่งยืนของจังหวัดชลบุรี มีกลยุทธ์การจัดการทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม และการใช้ประโยชน์ที่ดิน (Land use) ในแหล่งท่องเที่ยวและกิจกรรม ยุทธศาสตร์การพัฒนาการท่องเที่ยว เพื่อพัฒนาเศรษฐกิจ มีกลยุทธ์ด้านการจัดการด้านการตลาด การบริหารจัดการแหล่งท่องเที่ยวและการพัฒนาสินค้า และกิจกรรมการท่องเที่ยว ยุทธศาสตร์การพัฒนาการท่องเที่ยว เพื่ออนุรักษ์วัฒนธรรมและพัฒนาจิตใจ มีกลยุทธ์ด้านการสร้างจิตสำนึกด้านศีลธรรม และความปลอดภัยในชีวิตและทรัพย์สิน การปลูกจิตสำนึกและการพัฒนา การอนุรักษ์และเสริมสร้างวัฒนธรรมเพื่อการท่องเที่ยว และยุทธศาสตร์การพัฒนาการท่องเที่ยวเพื่อพัฒนาสังคม มีกลยุทธ์การกระจายรายได้จากการท่องเที่ยวสู่ชุมชนท้องถิ่น การสร้างเครือข่าย การประเมินผล การนำแผนยุทธศาสตร์ไปดำเนินการโครงการนำร่องในชุมชนบ้านเกาะขามใหญ่ แสดงให้เห็นว่า ชุมชนมีการพัฒนาทางด้านการท่องเที่ยวโดยชุมชน เกิดการเปลี่ยนแปลงและการรับรู้นำไปสู่การพัฒนาการท่องเที่ยวอย่างยั่งยืน