มาตรการทางกฎหมายสำหรับการคุ้มครองธรรมสิทธิ์ในสื่อการสอนทางวิชาการในสถาบันอุดมศึกษา

Abstract

ความก้าวหน้าของเทคโนโลยีสื่อการสอนในสถาบันอุดมศึกษาก็เปลี่ยนไปจากกระดานดำ ไวท์บอร์ด เครื่องฉายแผ่นใส มาเป็นสื่อการสอนอิเล็กทรอนิกส์ เช่น สไลด์ เพาเวอร์พ้อยท์ และการเรียนการสอนแบบออนไลน์ ด้วยเหตุที่เทคโนโลยีก้าวหน้าแบบไม่มีขีดจำกัด การค้นหา ค้นคว้าข้อมูลวิชาการผ่านสื่ออิเล็กทรอนิกส์ทำได้ง่ายให้มีโอกาสทำซ้ำ ดัดแปลและส่งต่อข้อมูลผ่านสื่อการสอนอิเล็กทรอนิกส์ได้ง่ายเช่นกัน พระราชบัญญัติลิขสิทธิ์ของประเทศไทยทุกฉบับ อ้างอิงบทบัญญัติจากอนุสัญญากรุงเบอร์น ค.ศ. 1971 และความตกลงทริปส์ ซึ่งยังไม่มีบทบัญญัติโทษของการละเมิดธรรมสิทธิ์ และการลงโทษผู้ที่ละเมิดธรรมสิทธิ์ที่ชัดเจน ผู้วิจัยจึงทำการศึกษากฎหมายดังกล่าว เปรียบเทียบกับกฎหมายลิขสิทธิ์ของประเทศออสเตรเลียในประเด็น การคุ้มครองธรรมสิทธิ์ การโอนธรรมสิทธิ์ อายุของการคุ้มครองธรรมสิทธิ์ และการเยียวยาผู้เสียหายกรณีละเมิดธรรมสิทธิ์ พบว่า ธรรมสิทธิ์ ไม่ได้บัญญัติอย่างชัดเจนใน มาตรา 18 แห่งพระราชบัญญัติลิชสิทธิ์ พ.ศ. 2537 แต่การให้ความคุ้มครองธรรมสิทธิ์ของประเทศไทย เป็นไปตามมาตรฐานขั้นต่ำของอนุสัญญากรุงเบิร์นเท่านั้น ต่างจากกฎหมายลิขสิทธิ์ของประเทศออสเตรเลียที่มีบทลงโทษ ผู้ที่กระทำการละเมิดธรรมสิทธิ์อย่างชัดเจน แม้ว่าในเรื่องการโอนธรรมสิทธิ์ และอายุของการคุ้มครองธรรมสิทธิ์จะไม่แตกต่างกันมากนัก อนึ่งจากการศึกษาและวิเคราะห์มาตรการทางกฎหมายสำหรับการคุ้มครองธรรมสิทธิ์ ผู้วิจัยเห็นว่า สถาบันอุดมศึกษาเป็นแหล่งผลิตผลงานวิชาการออกมาสู่สังคมการละเมิดธรรมสิทธิ์ ผลงานวิชาการในสถาบันอุดมศึกษา อาจเป็นจุดเริ่มต้นของการละเมิดลิขสิทธิ์ต่อไปในภายภาคหน้า จึงควรมีมาตรการทางกฎหมายสำหรับการคุ้มครองธรรมสิทธิ์ในสื่อการสอนทางวิชาการในสถาบันอุดมศึกษา